در سالهای اخیر واژه کارآفرینی در ایران بیش از پیش در محافل گوناگون به گوش میرسد. همین امر ممکن است باعث ایجاد این سوال در ذهن شما شده باشد که کارآفرینی چیست؟ ممکن است تصور کنید صاحب یک مزرعه بزرگ یا بانویی که یک خیاطی را اداره میکند، به عنوان کارآفرین شناخته میشود. اما واقعیت چیست؟
در ادامه این مقاله با ما همراه باشید تا با هم پاسخ این سوال چالشبرانگیز را بیابیم : کارآفرینی چیست؟
برای اطلاعات بیشتر با ما همراه باشید.
تاریخچه کارآفرینی
کارآفرینی ( به انگلیسی : Entrepreneurship ) واژهای نسبتاً قدیمی است که ریشه فرانسوی داشته و از کلمه Entreprendre به معنای ” متعهد شدن ” مشتق شده است.
اقتصاددانها از جمله نخستین افرادی بودند که به مفهوم کارآفرینی پرداختند. افرادی همچون آدام اسمیت و ریچارد کانتیلون در قرن هفدهم و هجدهم میلادی از لغت کارآفرینی استفاده کردهاند. در حقیقت برای اینکه بدانیم کارآفرینی چیست باید به سیصد سال قبل بازگردیم. البته کارآفرینی به شکلی که امروزه تعریف میشود، حدود یک قرن است که مورد توجه قرار گرفته و در رشتههایی همچون مدیریت راه پیدا کرده است. به بیان دیگر در قرن اخیر است که کارآفرینی به یک علم رایج تبدیل شده است.
تعریف کارآفرینی
برای تعریف کارآفرینی و پاسخ به سوال کارآفرینی چیست، بهتر است به سراغ فردی برویم که بیش از هرکسی میتواند در این مسیر روشنگر ما باشد. یعنی ژوزف شومپیتر. ژوزف شومپیتر پدر علم کارآفرینی شناخته میشود و در قرن نوزدهم میلادی مطالعات گستردهای در زمینه کارآفرینی انجام داده و مطالب بسیاری در این حوزه منتشر کرده است.
شومپیتر در سال ۱۹۲۸ تعریف کارآفرینی را به صورت زیر ارائه داد :
عصاره کارآفرینی در درک و بهره برداری از فرصتهاست. شومپــیتر، کارآفرین را نیروی محرکه اصلی برای توسعه اقتصادی دانسته و به عقیده وی نقش کارآفرین نوآوری است .
نوآوری ار دیدگاه شومپیتر شامل 5 شیوه است :
- معرفی کالای جدید
- شیوه جدید برای تولید یا توزیع یک محصول قدیمی
- ایجاد بازار جدید برای یک محصول یا خدمت قدیمی
- کشف یک منبع جدید جهت تامین مواد اولیه
- ایجاد ساختار جدید برای یک فعالیت قدیمی
با توجه به تعریف شومپیتر از کارآفرینی و نوآوری، این تعریف میتواند پاسخ مناسبی برای درک هرچه بهتر مفهوم کارآفرینی باشئد. این تعریف به قدری فراگیر شده که در بسیاری از مقالات و دانشنامههای مرتبط با کارآفرینی به جای استفاده از واژه کارآفرینی از واژه کارآفرینی شومپیتری استفاده میشود. به گونهای که در تمامی بحثهای این حوزه ، میتوان رد پایی از تعریف شومپیتر را یافت.
ایزرائل کرزنر استاد اقتصاد دانشگاه نیویورک نیز از جمله افراد سرشناس در حوزه کارافرینی است. کرزنر کارآفرینی را این گونه تعریف می کند : کارآفرینی یعنی ایجاد سازگاری و هماهنگی متقابل بیشتر در عملیات بازارها.
علاوه بر تعاریف فوق، تعاریف دیگری نیز از کارآفرینی ارائه شده که دو مورد از بهترین آنها به شرح زیر است :
واژه نامه دانشگاهی وبستر کارآفرین را اینگونه تعریف میکند : کارآفرین کسی است که متعهد میشود مخاطرات یک فعالیت اقتصادی را تقبل، اداره و سازماندهی نماید.
بر اساس تعریفی دیگر، کارآفرینی فرآیندی است که باعث ایجاد رضایتمندی و یا تقاضای کالا یا خدمت جدید میگردد.
در حقیقت کارآفرینی فرآینـد ایجاد ارزش از طریق تشکیل مجموعه منحصر به فردی از منابع به منظور بهرهگیری از فرصتهاست.
کارآفرینی شومپیتری در مقابل کارافرینی کرزنری
با توجه به تعاریفی که دو چهره برجسته کارآفرینی یعنی ژوزف شومپیتر و ایزرائل کرزنر از آن ارائه دادند، دو مفهوم کارآفرینی شومپیتری و کارافرینی کرزنری ایجاد میشود که بد نیست به مقایسه آنها پرداخته و ببینیم تفاوت نگرش این دو نسبت به کارآفرینی چیست. با توجه به دو تعریف ارائه شده مفاهیم خلق فرصت و کشف فرصت به میان آمدهاند. قبل از تشریح این دو مفهوم باید به این سوال پاسخ دهیم که فرصت کارآفرینی چیست؟
فرصت کارآفرینی عبارت است از درک کارآفرینان از موقعیت و زمان مناسب برای عرضه کالا یا خدمات از طریق ایجاد یا توسعه کسب و کار.
رویکرد خلق فرصت
این رویکرد که مطابق با کارافرینی شومپیتری میباشد، بیانکننده این حقیقت است که فرصتها توسط نوآوران ساخته میشوند. بر اساس مفهومی تحت عنوان تخریب خلاق، کارآفرین به طور پیوسته ساختارهای اقتصادی را از درون متحول میسازد و ساختار کهنه را نابوده کرده و ساختار جدیدی را به وجود میآورد. به این نوع فرصت، فرصت شومپیتری گفته میشود که دارای سطح نوآوری بسیار بالا بوده و در ادامه آن کسب و کارها و ایدههای بسیاری متولد میشوند.
رویکرد کشف فرصت
این رویکرد که مطابق با کارافرینی کرزنری میباشد، نسبت به کارافرینی شومپیتری دارای سطح نوآوری پایینتری است. برای آنکه متوجه شوید تفاوت این نوع دیدگاه با دیدگاه شومپیتر در خصوص نوآوری و کارآفرینی چیست، میتوان این طور بیان کرد که فرصتهای کرزنری از عدم تعادل بازار و یا عدم تعدل بین عرضه و تقاضا نشات میگیرند. این فرصتها در کنار فرصتهای شومپیتری ایجاد میشوند.
مثال قابل لمس از این نوع فرصتهای کارآفرینی در ایران چیست؟ بله درست حدس زدید. اکثر کسب و کارهایی که در ایران شکل میگیرند و دارای مشابه خارجی هستند، در دسته فرصتهای کرزنری قرار میگیرد. البته در صورتی که با بازار ایران مقایسه شوند و مشابه داخلی نداشته باشند، در ابعاد کوچکتر در گروه فرصتهای شومپیتری کارآفرینی در کشور قرار میگیرند.
عوامل موثر در شناخت فرصت کارافرینی چیست؟
بر اساس پژوهشی که در سال 2003 در خصوص شناخت فرصت کارآفرینی انجام گرفت، مشخص شد که برای شناخت فرصتهای کارآفرینی نیاز به نیروهای پیشبرندهای است که فرد را در مسیر شناخت فرصت هدایت کرده و او را در جهت مناسب سوق دهد. با بررسی عوامل گوناگون در نهایت عوامل زیر به عنوان نیروهای پیش برنده در مسیر شناخت فرصت معرفی گردید :
هوشیاری کارآفرینی
شبکههای اجتماعی
ویژگیهای شخصیتی
دانش پایه
ویژگیهای شخصیتی مناسب برای کارآفرینی چیست؟
با توجه به آنچه گفته شد یکی از عوامل موثر در شناخت فرصت کارافرینی، ویژگیهای شخصیتی بیان شد. دیوید مک کللند استاد روانشناسی دانشگاه هاروارد آمریکا “نظریه روانشناسی توسعه اقتصادی” را مطرح کرده و عقیده دارد که عامل عقبماندگی اقتصادی در کشورهاای در حال توسعه عدم درک خلاقیت فردی است. بنابراین مهمترین ویژگی شخصیتی موثر در فرآیند کارآفرینی داشتن خلاقیت است.
علاوه بر این، ویژگیهای دیگری نیز در این زمینه موثرند که عبارتاند از :
نیاز به توفیق، تمایل به مخاطره پذیری، نیاز به استقلال، پیشرو بودن،داشتن روحیه رهبری و مدیریت، آینده نگاری (ساختن آینده)، آینده نگری (پیش بینی آینده)، ریسکپذیری، ارزش آفرینی، توانایی ایجاد اشتغال، توانایی خلق ثروت و …
حال که با توجه به مطالب فوق متوجه شدید که کارآفرینی چیست، ممکن است به این نتیجه برسید که ویژگیهای لازم برای تبدیل شدن به یک کارآفرین موفق را دارید. پس بهتر است فرصت را از دست نداده و همین حالا شروع کنید. شاید شما نیز به یک فرد موفق در زمینه کارآفرینی در کشور تبدیل شوید!
چهت مطالعه بیشتر بر روی لینک کلیک کنید.